Μια μικρή πόλη στο κέντρο του κόσμου της…

Ένα κείμενο του Ανδρέα Απ. Ζάρρου σε τρεις συνέχειες, που δημοσιεύτηκε το 2003, κατά τα 2/3, σε μια τοπική εφημερίδα, που έκλεισε γρήγορα.

Μια μικρή πόλη, στο κέντρο του κόσμου της. (μέρος α’)

Μια φορά κι ένα καιρό, σε μια  μικρή πόλη στο κέντρο του κόσμου της, ζούσαν κάποιοι απόγονοι των Ελλήνων, οι Νεοέλληνες. Θάλασσα, βουνό και κάμπος περιτριγύριζε τα σπίτια τους. Γύρω απ’ αυτή τη θάλασσα υπήρχαν κι άλλες πόλεις στο κέντρο του κόσμου τους, μα λίγες σχέσεις είχαν αναμεταξύ τους. Από τους κάτοικους της πόλης άλλοι ήσαν αγρότες, άλλοι ψαράδες, άλλοι νταραβεριτζήδες, άλλοι έμποροι. Κάποιοι από αυτούς, πέρα από τις δουλειές τους, είχαν αναλάβει και ασχολιόντουσαν με τα κοινά μετέχοντας σε συλλόγους, πνευματικά κέντρα και άλλα τέτοια που μια νύχτα με πανσέληνο, το φεγγάρι τους είχε υποδείξει να δημιουργήσουν.

«Δουλέψτε οι ψαράδες μαζί, οι αγρότες μαζί, οι ποιητές μαζί και κάθε πανσέληνο θα τα λέμε».

Βαρύς προβληματισμός έπεσε στη μικρή πόλη. Αφού ερμήνευσαν τα λόγια του, έφτιαξαν επαγγελματικούς συλλόγους κατά κλάδο και σε μερικά  τέρμινα, με τη συμβουλή του φεγγαριού,   έφτιαξαν και φιλανθρωπικούς συλλόγους. Μετά από πολλά τέρμινα έφτιαξαν και πνευματικά κέντρα, για να βοηθήσουν τους συμπολίτες να προβληματιστούν, να μάθουν και να διασκεδάσουν. Το σοφό φεγγάρι δεν τους τα έλεγε όλα. Τους άφηνε να δημιουργούν και μόνοι τους. Στο τέλος του χρόνου θα τους έλεγε τη γνώμη του. Οι σύλλογοι και τα πνευματικά κέντρα προσπαθούσαν να κάνουν πράγματα. Άλλοι πολλά, άλλοι λίγα. Προσπαθούσαν.

Και έφτασε το τέλος του χρόνου. Όλοι περίμεναν την πανσέληνο για να ακούσουν τι θα τους πει το σοφό φεγγάρι. Στήθηκαν λοιπόν στην άκρη του δάσους και άκουσαν εκείνο το βράδυ:

«Νεοέλληνες γεια σας. Οι σύλλογοι και τα πνευματικά κέντρα που φτιάξατε είναι χρήσιμοι σαν τα εργαλεία της δουλειάς σας. Αν τα χρησιμοποιείς σωστά, έχουν αποτέλεσμα. Μερικοί τα πάτε πολύ καλά, όμως δεν τα καταφέρνετε όλοι. Δεν καταλάβατε όλοι, ποιος είναι ο βασικός σκοπός σας. Και αυτός δεν είναι άλλος από την ευαισθητοποίηση και τη συμμετοχή του κόσμου. Δεν είναι οι σύλλογοι και τα πνευματικά κέντρα πετυχημένα, αν δε δρουν μαζί τους και οι πολίτες. Αν δεν πείσετε τον κόσμο να συμμετέχει μαζί σας και απλά κάποιοι δουλεύουν μόνοι τους, δεν καταλάβατε το νόημα της συλλογικότητας. Δεν εννοούσα συλλογικότητα να δουλεύουν μόνο όσοι είναι στο σύλλογο και κάποιοι κολλητοί τους. Εννοούσα να πείσετε τους υπόλοιπους να δουλεύουν για το σύλλογο και το πνευματικό κέντρο. Λίγοι να σχεδιάζουν, μετά να ανοίγεστε και στο τέλος αυτό που σχεδιάσατε να υλοποιείται απ’ όσο περισσότερους γίνεται. Ο έγκαιρος και σωστός σχεδιασμός μπορεί να γίνει από πολύ λίγους. Η υλοποίηση αν γίνεται από λίγους… ε, τότε αποτύχατε. Να σας δώσω για παράδειγμα, το Σύλλογο Βιβλίου. Μάζεψε βιβλία για τα παιδιά και μπράβο του, αλλά δεν έβαλε στο κόλπο όλους τους πολίτες. Ούτε καν τους βιβλιοπώλες της πόλης σας. Είναι νωρίς ακόμα, αλλά πρέπει να βάλετε σωστά τα θεμέλια. Ανοιχτείτε, μη φοβάστε. Για να είστε πετυχημένοι πρέπει τη δράση να την υλοποιούν όσο περισσότεροι γίνεται. Αυτός είναι ο σκοπός των συλλόγων και των πνευματικών κέντρων. Να πείσουν. Μερικοί από εσάς είναι ευχαριστημένοι μόνο και μόνο από τους τίτλους στα προεδρεία και τα ΔΣ. Κάνετε λάθος και η ιστορία της πόλης θα το δείξει. Αλλάξτε τακτική και βάλτε τους άλλους στο κόλπο. Χαρείτε με το αποτέλεσμα και μη κρατάτε τις δράσεις για λίγους δικούς σας. Μπορεί τώρα να φαίνεστε εσείς περισσότερο, αλλά αυτό θα κρατήσει λίγο. Αφήστε τα προσωρινά μεγαλεία. Ανοίξτε τα μυαλά σας κι ανοίξτε μετά και τα μυαλά των άλλων. Ανοίξτε ορίζοντες. Αυτά για φέτος. Θα σας ξαναμιλήσω σε 12 τέρμινα. Συνεχίστε».

Οι Νεοέλληνες ταράχτηκαν. Διαλύθηκαν μουδιασμένοι και γύρισαν σπίτια τους. Τις επόμενες μέρες φαγωμάρα έπεσε σε μερικούς συλλόγους. Αλληλοκατηγορίες, παραιτήσεις και τσακωμοί. Γρήγορα όμως συνήλθαν. Ο Σύλλογος Βιβλίου την επόμενη χρονιά μάζεψε δεκαπλάσια βιβλία γιατί έβαλε όλους τους πολίτες να φέρουν. Οι  βιβλιοπώλες άνοιξαν κι αυτοί τις αποθήκες τους. Πολλά άλλαξαν. Και όλοι περίμεναν ξανά το φεγγάρι…

συνεχίζεται μετά από μισό τέρμινο…

Μια μικρή πόλη, στο κέντρο του κόσμου της. (μέρος β’)

Μια φορά κι ένα καιρό, σε μια  μικρή πόλη στο κέντρο του κόσμου της, ζούσαν κάποιοι απόγονοι των Ελλήνων, οι Νεοέλληνες. Περίμεναν με αγωνία να έρθει η πανσέληνος, για να ακούσουν τι θα τους πει το σοφό φεγγάρι. Όλο αυτό το διάστημα δούλευαν στους συλλόγους και τα πνευματικά κέντρα, σύμφωνα με αυτά που τους είχε παρατηρήσει 12 τέρμινα πριν. Ετοίμασαν μια μεγάλη γιορτή δίπλα στη θάλασσα και περίμεναν κοιτώντας την ανατολή. Το φεγγάρι ξεπρόβαλλε στην ώρα του και τους είπε:

«Νεοέλληνες, γεια σας. Τα πηγαίνετε πολύ καλύτερα σε όλα. Και περισσότερο κόσμο ενεργοποιήσατε και καλύτερα αποτελέσματα έχετε και το ευχαριστιέστε περισσότερο. Μπράβο σας, πολύ καλά τα πάτε. Όμως, μη σταματάτε εδώ. Έχετε πολλά ακόμα να καταφέρετε. Και πρώτο απ’ όλα κάτι, που χρειάζεται πολύπλευρη και συλλογική προσπάθεια. Είναι το θέμα της θάλασσας, του βουνού και του κάμπου σας. Το τοπίο σας δηλαδή, που τόσο προκλητικά αγνοείτε και καταστρέφετε. Για πόσα χρόνια ακόμα νομίζετε ότι θα έχετε καθαρή θάλασσα; Για πόσα χρόνια ακόμα θα έχετε δέντρα; Φτιάξατε, δε λέω, δύο συλλόγους για το περιβάλλον. Ο ένας όμως είναι σαν την 29η Φλεβάρη και εμφανίζεται κάθε 52 τέρμινα κι ο άλλος δεν έχει καν συλλάβει το νόημα όσων έλεγα περί συλλογικής δράσης. Αλλά, δυστυχώς, το τοπίο δεν είναι θέμα ενός και δυο συλλόγων, αλλά όλων των συλλόγων και των πνευματικών κέντρων. Πρέπει να μάθετε όλοι, μικροί και μεγάλοι, να σέβεστε το τοπίο σας. Τα πνευματικά κέντρα πρέπει να ευαισθητοποιήσουν όλους τους πολίτες και να τους μάθουν να αγαπάνε τη φύση. Τα πνευματικά κέντρα πρέπει να είναι σχολεία. Να εκπαιδεύουν. Ο πολιτισμός που πρεσβεύετε είναι και η φύση. Πρέπει να μάθετε να μην τη  ρυπαίνετε. Να μάθετε να χωρίζετε τα σκουπίδια σας. Να μάθετε, να μη δηλητηριάζετε άλλο τα δέντρα σας για να αποδώσουν περισσότερα αλλά χειρότερα προϊόντα. Να μάθετε πολλά. Νομίζετε ότι θα φέρετε  τουρισμό στην πόλη σας, έτσι που το πάτε; Να δούνε τι; Τις πολυκατοικίες ή τη μελλοθάνατη  θάλασσά σας που τη δηλητηριάζουν με βιομηχανικά απόβλητα κι εσείς αδιαφορείτε;

Αφήστε το άλλο! Από τη μία έχετε τα πεύκα και περηφανεύεστε γι’ αυτό κι απ’ την άλλη ετοιμάζεστε να χτίσετε 700 στρέμματα λεμονοδάσος. Νεοέλληνες οικολόγοι, τι διαφορά έχει ένα πεύκο από μια λεμονιά; Μόνο ότι οι λεμονιές είναι ιδιοκτησία σας και γίνονται οικόπεδα, έτσι; Αλλά και τα πεύκα να σας ανήκαν, πάλι οικόπεδα θα τα κάνατε. Συνέλθετε.

Εκπαίδευση και δράσεις. Το ακούτε; Πνευματικά κέντρα για να δικαιολογήσετε την ύπαρξή σας έχετε μεγάλες υποχρεώσεις. Εκπαιδεύστε, ευαισθητοποιείστε μικρούς και μεγάλους. Οργανώστε δράσεις. Όσο παραμένετε αδρανή και το παίζετε καλλιτεχνικά γραφεία, εγκληματείτε. Και μη νομίζετε ότι αυτή η εκπαίδευση απλώς θα βελτιώσει τους πολίτες σε ζητήματα περιβάλλοντος. Ο άνθρωπος που σέβεται το τοπίο, ο «γειωμένος» άνθρωπος είναι καλύτερος σε όλα.

Και που είστε! Ανάπτυξη δεν είναι αυτό που σας λένε για περισσότερες δουλειές και περισσότερο κόσμο που θα φέρουν οι καινούριοι δρόμοι και τα τρένα από ανατολή και δύση. Ανάπτυξη είναι να βάλετε μυαλό. Το ωραίο τοπίο, η καθαρή θάλασσα, τα αγνά προϊόντα είναι ανάπτυξη. Συνέλθετε. Μη βλέπετε μόνο, πώς θα κάνετε τα κτήματά σας οικόπεδα. Τα κέρδη μερικών από εσάς μπορεί να καταστρέψουν την πόλη για πάντα. Σεβασμός. Συνέλθετε. Θα τα πούμε σύντομα.»

Οι Νεοέλληνες σάστισαν. Ο αρχικός ενθουσιασμός από τα καλά λόγια του φεγγαριού πέρασε γρήγορα και έπεσε παγωμάρα. «Τοπίο; Να χωρίζουμε τα σκουπίδια;» Άκρως προβληματισμένοι κι ανήσυχοι επέστρεψαν εκείνο το βράδυ σπίτια τους.

Πριν προλάβουν καλά καλά να ερμηνεύσουν τα λόγια του φεγγαριού, ξανάρθε πανσέληνος και το σοφό φεγγάρι τους μίλησε πάλι:

«Νεοέλληνες γεια σας. Δώστε προσοχή και μεγάλη σημασία στη συλλογικότητα που χρειάζεται για όλα όσα σας είπα. Ανοιχτείτε κι άλλο. Ξεφύγετε από τα όριά σας. Θα τα ξαναπούμε.»

Βαρύς ο προβληματισμός και για τα καινούρια λόγια του σοφού φεγγαριού. Ερμηνείες έδιναν κι έπαιρναν. Τα πνευματικά κέντρα αναθεώρησαν πολλά από τα πιστεύω τους και άρχισαν να ασχολούνται με την εκπαίδευση των πολιτών. Δράσεις οργανώνονταν συχνά και όλο και περισσότερος κόσμος της πόλης συμπεριφερόταν φιλικότερα στο τοπίο…

…συνεχίζεται μετά από μισό τέρμινο…

Μια μικρή πόλη, στο κέντρο του κόσμου της. (μέρος γ’)

Μια φορά κι ένα καιρό, σε μια  μικρή πόλη στο κέντρο του κόσμου της, ζούσαν κάποιοι απόγονοι των Ελλήνων, οι Νεοέλληνες. Οργάνωναν δράσεις με τους συλλόγους και τα πνευματικά τους κέντρα, πάντα σύμφωνα με τις οδηγίες του φεγγαριού. Αυτή την εποχή οργάνωναν δράσεις κι εκπαιδεύσεις με σκοπό να μάθουν όλοι ν’ αγαπάνε και να σέβονται το τοπίο. Ακολουθούσαν τις συμβουλές του, αλλά έφθασε η ώρα που το φεγγάρι θα τους άφηνε μόνους. Τους είπε ότι η επόμενη πανσέληνος θα ήταν κι η τελευταία που θα τους συμβούλευε. Μετά θα πήγαινε σε άλλα μέρη, μακρινά.

Η γιορτή που ετοίμασαν αυτή τη φορά  ήταν εντυπωσιακή. Δίπλα στη θάλασσα, στην άκρη του δάσους συγκροτήματα έπαιζαν μουσική και τραγουδούσαν. Φωτιές, χορός, φαΐ και τραγούδι περιμένοντας το φεγγάρι. Κι εκείνο ήρθε, πάντα στην ώρα του.

«Νεοέλληνες, γεια σας. Ζείτε σε μια περιοχή με θάλασσα, βουνό και κάμπο. Κάποιοι σας έβαλαν όρια και σας είπαν ότι από ένα σημείο και μετά αρχίζουν άλλες πόλεις. Άλλες πόλεις όμως με την ίδια θάλασσα, άλλες με το ίδιο βουνό και τον ίδιο κάμπο. Μέχρι τώρα μάθατε να δουλεύετε συλλογικά και να ενεργοποιείτε τον κόσμο της πόλης. Σκεφτόσαστε πόσο καλύτερα αποτελέσματα θα είχατε αν όλα αυτά τα κάνατε μαζί με τους γείτονές σας; Τι νόημα έχουν τα όρια; Είναι πλασματικά. Την ίδια θάλασσα έχετε. Αν τη φροντίσετε όλοι μαζί, μπορεί να τη σώσετε. Προϊόντα βγάζετε κι εσείς κι αυτοί. Οι αγορές σας μπορούν να ζωντανέψουν μόνο και μόνο από την ανταλλαγή τους. Πολλά μπορείτε να κάνετε με τους δίπλα σας, αν συνεργαστείτε.

Ακούστε και το άλλο. Αδελφοποιείστε με πόλεις από χώρες μακρινές και καλά κάνετε. Αλλά  πότε θα αδελφοποιηθείτε με τους Φενεάτες, τους Στυμφαλίτες, τους Βοιωτούς; Δεν καταλαβαίνετε ότι όλοι μαζί έχετε πλεονεκτήματα περίσσια; Τουρισμός, εμπόριο, τοπίο, πολιτισμός. Όλοι μαζί. Βγείτε από τα όριά σας. Άρχοντες του τόπου κάντε την υπέρβαση και συναντηθείτε με τους γειτόνους. Υποτίθεται ότι εσείς πρέπει να καθοδηγείτε τον τόπο σας με στόχους μακρινούς κι ωραίους. Ανοίξτε λοιπόν τα όρια και τα μυαλά σας.

Νομίζω ότι από εδώ και μπρος μπορείτε να πορευθείτε μόνοι σας. Θα σας βλέπω αλλά δε θα μπορώ να επικοινωνώ. Έχουν σειρά τώρα άλλοι τόποι, μακρινοί. Εσείς να μη ξεχνάτε αυτά που σας είπα. Αξιοποιείστε τα τοπικά σας πλεονεκτήματα και συνδυάστε τα με τα πλεονεκτήματα των γειτόνων σας. Μάθετε τον τόπο σας και αγαπήστε τον. Συνεννοηθείτε. Γεια σας Νεοέλληνες.»

Αυτά ήσαν τα τελευταία λόγια του φεγγαριού. Οι Νεοέλληνες λυπήθηκαν που δε θα το ξανάκουγαν, αλλά χάρηκαν κιόλας για τις λύσεις που τους πρότεινε. Γρήγορα τις εφάρμοσαν και συνεργάστηκαν με τις γύρω πόλεις και τις απέναντι. Τα προϊόντα τους, πρώτα γέμιζαν τις γύρω αγορές και μετά έψαχναν γι’ άλλες. Η θάλασσά τους, το τοπίο τους μετά από κοινούς αγώνες και προσπάθειες χρόνων ξαναζωντάνεψαν. Αγάπησαν τον τόπο τους. Έμαθαν την ιστορία του και την ανέδειξαν, όλοι μαζί. Κόσμος ερχόταν σε αυτή τη γωνιά της γης, για να θαυμάσει το τοπίο  και για να γευτεί τα προϊόντα τους. Όλοι μαζί έφτιαξαν ωραίους ξενώνες και πρόκοψαν. Έγιναν έτσι πόλεις, που δε ζούσε η κάθε μια στο κέντρο του κόσμου της, αλλά πόλεις με κοινό κέντρο. Βοηθούσαν η μια την άλλη κι έτσι κύλησε αρμονικά η ζωή τους μέσα στους αιώνες.

Οι Νεοέλληνες, οι Φενεάτες, οι Σικυώνιοι, οι Στυμφαλίτες, οι Απεναντίαζ και οι άλλες φυλές έζησαν καλά κι εμείς καλύτερα.

Advertisement